මතක මල් මිටියාවත: ඇතිමලේ - ශ්‍රී යශෝදරා ආරාමය

කටුක බිමෙක වස්සානේ

දියතලාව හැරදා කාෂ්ඨක නුවරකට පැමිණියෙමි. මෙහි අව්ව පවා කට්ට කෛරාටික යැයි මට සිතේ. ගම සුන්දරයි-ගම් වැසියන් අහිංසකයි යන්න උදාන වාක්‍ය සේ සිතේ තැන්පත්ව තිබුණත් කොළඹ පිටකොටුවේ වීදියකදීවත් අත් නොදුටු ගසා කෑම් හතර පහක්ම අත් විඳින්නට සිදු විය. ඒ ඉතින් මිනිස්සුන්ගෙ හැටි, ගමේ වරද නොවෙයි කියා හිත හදා ගත්තත් දැන් මගේ ඇස් වට අවට බලන්නේ සැකයෙනි. එහෙත් දියතලාවේ සීත මීදුම් බිඳිති මුසු සෞම්‍ය සුළඟ තවමත් ඉඳහිට හමනු සිතට දැනෙයි. ඔයා කෑවද, නිඳා ගත්තද කියා අසන තරමේ ළබැඳි බව වියැකී ගොස් තිබුණද එය වියැළුණ ජීවිතයකට දිව ඔසුවක්මය. මේ සියලූ කටුක දුක් දෙබෑ කරගෙන රත්න ශ‍්‍රී විජේසිංහයන්ගේ වස්සානය ඉස්පිරිතාලෙ පිටුපසින් ගලා යන හුලංදා ඔයෙන් මතු වේ. ඉතින් ‘‘ දුෂ්කරය කියා හැර යා යුතුද ජීවිතය- කටු පොකුර සිප ගනිමි හෙට මලක් වනු පිණිස’’

ඇති... මලේ....... ඇතිමලේ

අද අපි ගියා මොබයිල් එකක්. ඒ කියන්නෙ ලේ දන්දීමෙ කඳවුරකට. ඇතිමලේ. සිරිගල ඉඳල යද්දි දකුණු පැත්තෙ මරගල කඳුවැටිය දකින්නට පුළුවන්. ඒක හරි සුන්දර දසුනක්. මොනරාගලට ආභරණයක්. මොනරාගල ගිනි රස්නෙ අව්ව මැද හරිත වර්ණයෙන් ගැවසුන මේ දසුන නම් නෙතට උළෙලක්මය. තව තව මෙවන් හැඩකාරියන් මේ නුවර නැතුවා වෙන්නට බැරිය.

මේ යන පාරෙ තමයි ගලබැද්ද බිසෝපොකුණ තියෙන්නෙත්. තව ඓතිහාසික රජ මහා විහාරත් කීපයක්ම දැක්කා. හිතින් ඒවාට මඟ ලකුණු තිය තිය ආව පස්සෙ දවසක යන්න. සියඹලාණ්ඩුවට යන්න කළින් ඇතිමලේ පාරෙන් හැරුණා. ඇතිමලේ ගැනත් අපේ මිස් කෙනෙක් කිව්ව. නම හැදුණ හැටි. සද්ධාතිස්ස කුමාරය මේ ප‍්‍රදේශයේ දිගටම වගා කළාලූ. දුටු ගැමුණු රජතුමා කිව්වලූ මල්ලිට වගාකළා ඇති මලේ කියල. එහෙමලූ ඇති මලේ පස්සෙ ඇතිමලේ වුණේ. එත් මට නම් හිතුණ මෙහෙමත්. අයිය මලෝ දෙන්න රාජ්‍ය බලලෝභීත්වය වෙනුවෙන් සටන් වැදුණනෙ. එතකොට කිව්වද දන්නෙත් නෑ දැන් අපි ගහ මරා ගත්ත ඇති මලේ කියල. සද්ධාතිස්සගම වගේ නම් තියෙන ගම් මේ පළාතෙ තියෙනව.

අප ගිය තැනට ඇතිමලේ පාරෙන් ආපහු වමට හැරෙන්න ඕන. ඒක පන්සලක්. යශෝදරා ආරාමය. සිල් මෑණිවරුන්ගෙ ආරාමයක්. මහ පාරෙ ඉඳන් තියෙන හැතැප්ම බාගයක් විතර කැලෑව. ඒත් ඒ මැදින් අලූතක පාරක් හදල තියෙනවා. හරිම නිස්කලංකයි. ගල් පව්වක් මත තමයි විහාරය හදල තියෙන්නෙ.

චෛත්‍යය හදල තියෙන්නෙ චෛත්‍ය ගර්භයට පිවිසෙන්න පුළුවන් විදියට. විහාර ගෙය, බුදු මැදුර අලූතින් හදල තියෙන්නෙ. මේ ආරාමෙ වැඩ ඉන්නෙ සිල් මෑණිවරුන් දෙතුන් දෙනයි. ඉතින් ඒ කැපවීමෙන් පන්සලක් ගොඩ නැගුව කීවාම පුදුමත් හිතෙනව. ගම් වැසියනුත් ආරාමය සමග සමීපයි කියල අපට හිතුණ.