කාංචනා කාංචනා ආදර කාංචනා කියා ත්‍යාගා එන්. එඩ්වඩ් මැතිණියන් ගීතයක් ද ගයා ඇත. එහෙත් අති සුන්දර ගමනාන්තයකට හැරෙන තැනම ඇත්තේ ඛේදවාචකයක අතීත මතකයයි.
මීට අවුරුදු තුන හතරකට පමණ පෙර මරා දැමුණු කාංචනා නම් පාසල් දැරිය නමින් මේ මාවත නම් වී ඇත. මා මිත‍්‍රයා පීස්ස ඇල්ලට යාමට තෝරා ගෙන ඇත්තේ මේ මාවතයි. තව ටිකක් දුර ගියා නම් මග පෙන්වුම් පුවරු සහිතව ඇල්ලට පිවිසුම් මගක් තිබෙනවාලූ. එහෙත් එහි පයින් යන්නට සිදු වන දුර වැඩිලූ.
කාංචනා මාවත ඇරඹෙන්නේ ලැයින් පෙළකිනි. එය අවසන් වත්ම මනුස්ස වාසයක් පෙනෙන්ටවත් නැත. මාර්ගය කොන්ක‍්‍රීට් ඇතිරූවකි. ඉතා පටුය. කුඩා මෝටර්රථයකට යම්තම් යා හැකි ය. ඉදිරියෙන් ආ බට්ටාට හැතැප්ම බාගයක් පමණ රිවර්ස් කරන්නට සිදු විය. භයානක වන්නේ මාර්ගය වම් පැත්ත කෙළින්ම යොමු වන්නේ පල්ලමට වීම ය.
කිලෝමීටර හය හතක පාළු මග කෙළවර වමට හැරවූ රියෙන් බැස ගත් මා සගයා එම නිවසේ ගේට්ටුව ඇරගෙන ගොස් රථය ගාල් කිරීමට අවසර ගත්තේය.
එතැන් සිට අප ඇතුළු වන්නේ කැලෑ මඟටය.
වන වදුළු පීරමින් සගයා පසුපස මම ද ඉදිරියට යමි.
අතරමඟ කොන්ක‍්‍රීට්වලින් සැදූ බන්ට් එකකි.
ඒ මතින් ඇවිදිද්දී වම් පසින් දිය පහරකි.
දකුණු පසින් පෙනෙන්නේ ගල් අතරින් පෙණ පිඩු නඟමින් හඩමින් ගලන එම දිය දහර ය. තුංමං හංදියේ පොඩි සිරිසේන ලොකු සිරිසේන වන රූප රාමුම මට සිහිපත් වේ.
සිදී බිඳී ගල් පර අතරේ....
සිනා සිසී සුදු පෙණ පොකුරේ....
ගලා බසී ගඟ ගලා බසී....
කැලේ මැදින් යන මේ ගමන තරමක දුෂ්කර ය. මා මිතුරාට නම් මෙය හොඳට හුරු පුරුදු ය. කුඩා කාලයේ සිට ම ඔවුන් මේවායේ කරක් ගසා ඇත. එහෙත් ඔහුගේ දරුවන් තවම පීස්ස ඇල්ල දැක නැත. අප කලින් කී දිය පහර සිය ජලය ගෙන යන්නේ පීස්ස ගමටලූ. ඒ කොන්ක‍්‍රීට් ඇළ මාර්ගයක් දිගේ ය. ඇළ මගේ පටු කොන්ක‍්‍රීට් බැම්ම දිගේ කකුල් මාරු කරමින් ගමන් කරන්නට අපට සිදු වේ. ඇතැම් තැනෙක දකුණු පැත්තට පාතාලය ම ය.
එහෙත් ඒ පටු බැම්ම මත මාරුවෙන් මාරුවට අඩි තබමින් මෙහි අලියෙකුත් ගොස් ඇති බව කීවේ ඔහු ය. ඉස්සර මෙහි අලි හිටියාලූ.
ඇළ ඉවුර දිගේ කුරුලූ සද්ද, වතුර සද්ද අසමින්, චමත්කාරය විඳිමින් යද්දී දකුණට පඩි පෙළ හමු වේ. එතැනින් නොබැස කෙලින් ම ගියොත් පීස්ස ගමට යා හැකිලූ. මා මුලින් සදහන් කළ අනික් මාර්ගයේ පැමිණියොත් හමු වන්නේ මෙතැනදී ය. මෙතැන් සිට පොදු මඟයි. ඉස්සර නම් මේ ආකාරයට පඩි පෙළවල්, අත් වැලවල් තිබුණේ නැතිලූ. ගල් ගෙඩි උඩින් අතිශය දුෂ්කර ලෙස ඇල්ලට බැසිය යුතු වුණාලූ. පඩි පෙළ ලිස්සන සුළු ය.
ඇතැම් තැනක හිස නවාගෙන යා යුතු ය.
තැනින් තැන ගල් ගුහා හමු වේ.
පඩි පෙළ පාමුළ සෞන්දර්යයේ පරිපාකයයි. ඇල්ල නැරඹීමට එහි පීටිකාවක් ද තනා ඇත. වැස්ස කාලෙට එතනවත් ඉන්නට බැරිලූ. ඒ තරමට වතුරලූ. එහෙත් අද වතුර නියම ගාණට ය. මුදුනේ සිට පහළට පනින දිය දහර එක එල්ලේ බිමට වැටේ. දුන්හිඳ ඇල්ලේ මෙන් ම මෙහි ද බිම වදිද්දී දුම් විහිදෙන්නා සේ ය.
‘‘ටික කාලෙකට ඉස්සර ඔතනින් කෙල්ලෙක් පැනල මැරුණා’’ සෞන්දර්යය විනිවිද මතුවන අසුන්දර කතාන්දරය හැම ඇල්ලකටම පොදු වූවක් වැන්න. එසේ වන්නේ මෙවන් සුන්දර දසුන් දකිමින් අවසන් ගමන් යන්නට සිතන නිසාම නම් නොවේ ය.
ගල් පඩි උඩින් තවත් බැස්සොත් ඇල්ල පාමුලට යන්නට හැකි ය. නාන්නට ද පුළුවන්ය. එහෙත් තවත් හෝරාවකින් පමණ අඳුරු වන්නට නියමිත මේ වෙලාව එයට සුසුසු නැත.
‘‘ඇල්ලේ ඔය කැළෑව වැවිච්ච තැන ඇතුළේ ලොකු උමගක් තියෙනවා. ඉස්සර අපි නම් ගියා ටික දුරක් වෙනකම්’’
‘‘මේ ගලේ වළවල්වල මැණික් තිබිල තියෙනව ඒව හාරල අරන් තියෙනව’’
‘‘ඇල්ල පාමුලට එන්න පහළින් තව පාරක් තියෙනවා. ඒ වළස්ඇල්ලට ඇවිත්. එතනින් මෙහාට ඇවිත් කන්ද නැගල මෙතනට එන්නත් පුළුවන්. එහෙමත් නැත්නම් පාරෙන් ඇවිත් අපි කාර් එක දාපු ගෙදර ගාවට එන්නත් පුළුවන්’’
මං කී දෙනෙකුට කතා කළාද මේ සෞන්දර්ය විඳින්න එන්න. ඒත් උන්ට පින නැතුවා වෙන්ටැ. කොහොම උනත් මං වින්ද මේ සුන්දරත්වය මගේ ඇහැට විතරක් දා නොගෙන උන්ගේ හිත සුව පිණිස කැමරා මතකයේත් රුවා ගත්තෙමි. යළි හැරුණෙමි. සාමාන්‍යයෙන් අපි කඳු නැග බැස්සාට මෙදා බැස්ස කන්ද නැගිය යුතු ය. හොඳ ගණන් ය. හති හළමින් මග මග නතර වෙමින් යළි පැමිණි මග දිගේ එළියට පැමිණියෙමි.
මා කතාව ඔබට කියන්නට පටන් ගත්තේ මගිනි. කාංචනා පාරෙනි. එහෙත් ඔබට මග නොවැරදී එන්න නම් මං මගේ ගමන් මග මුල සිට ඔබට කිව යුතු ය. ගමනාරම්භය මොනරාගලිනි. හුළංදාව නක්කල හරහා පස්සර පාරෙන් පැමිණ මොනරාගල හංදියෙන් බිබිල පාරේ පැමිණිය යුතුය. එහි බිබිල පැත්තට එන විට මීදුම්පිටිය මිල්ලබැද්ද ආදී ගම් පසු කරමිනි මෙතැනට පැමිණියේ.
(තනියෙන් ගමන එන්නට පිටත් වී කිලෝ මීටර් හයක් හතක්ගි ය පසු මෙය තනිව යාමට සුදුසු වෙලාවක් හා ගමනක් නොවේයැයි පවසමින් යළි මා කැඳවා මඟ පෙන්වන්නට මිතුරකු එක් කර දුන් මා මිත‍්‍ර වෛද්‍ය යසන්තයින්ට ද, මා හට මග පෙන්වමින් ගමනට එක් වූ ගාමිණී සොයුරාට ද ඔහුගේ අනික් සිකුරටි මිතුරාට ද අනේක වූ තුති)
ප. ලි. මේ අහල පහල ම බේසම් ඇල්ල නමින් තවත් සෞන්දර්යයක් අපට අඬ ගසන බව දැනගත්තේ නවරත්න මහත්මයා සමග කතාවේදී ය. ඉස්සර සිංහලේ ගිය ජිනදාසට එවන් කටුක ඉරණමක් අත් කර දී අප සිතේ මහා කතරක් ඇන්ද බිබිල ම මෙවන් සෞන්දර්යයක් අපට පිරිනමද්දී නොගොහින් ඉන්නද. ජිනදාසත් ගමට නාවේ මේ රසඳුන් නිසා නොවේ යැයි කිව නොහැක්කේද.
ගැමුණු පී. දසනායක
2017-10 ගිය ගමනක්
